Aðalfundur 2009 | Félag umhverfisfræðinga

Fundargerð aðalfundar Félags umhverfisfræðinga á Íslandi 17. október 2009

Guðmundur Ingi Guðbrandsson formaður Félags umhverfisfræðinga á Íslandi setti fundinn og stakk upp á Auði H. Ingólfsdóttur sem fundarstjóra og Ingimundi Stefánssyni sem fundarritara. Var það samþykkt.

1. Formaður flutti skýrslu stjórnar, sem var í stuttu máli eftirfarandi:

- - - Ráðstefna Fenúr
    - Samdráttur í losun ghl
    - Haustferð
    - Jólafundur
    - Ráðstefna FUMÍ í mars/apríl
    - Samstarf við Bandaríska sendiráðið

2. Ársreikningur, gjaldkeri FUMÍ Eygerður Margrétardóttir gerði grein fyrir.

- - Kostnaður við starfsmenn er ekki sérliður, heldur var vinna þeirra felld inn í hvern lið sem þeir unnu við, áætlaður kostnaður 70-100 þús. Kr. Hluti greiðslna verður inntur af hendi á næsta ári.
  - Hvaða mál hefur Alþingi leitað með: M.a. þingsályktunartillögur og tillögur að lagafrumvörpum, s.s. tillögu Sjálfstæðismanna og Frammsóknarmanna um stefnu Íslands í loftslagsmálum, erfðabreytt matvæli, F-gös, stjórnlagaþingið. Eingöngu var veitt umsögn um þá hluta frumvarpa sem stjórn taldi snerta viðfangsefni félagins. Hingað til hafa umsagnir verið unnar innan stjórnar sökum lítils fyrirvara, en formaður telur rétt að leita til annarra félagsmanna sem sérþekkingu hafa þegar fyrirvarar eru lengri eða meiri en 1 vika.
  - Almennur félagi hrósaði félagi og stjórn fyrir afköst og mikla vinnu, og fyrir góða stöðu félagssjóðs.
  - Ársreikningur var borinn upp undir fundargesti og var hann samþykktur einróma.

3. Lagabreytingatillögur, Björn Barkarson í lagabreytingarnefnd kynnti tillögur. Greinargerð sem dreift var með tillögunni fyrir fund var lesin upp. Til að lagabreytingar gangi í gegn þarf a.m.k. helmingur félagsmanna að vera mættur til fundar en alls voru 20 mættir af 77 félagsmönnum með fulla aðild að félaginu og því ljóst að breytingarnar yrðu ekki samþykktar á þessum fundi. Ákveðið var að taka þær engu að síður til umfjöllunar á fundinum.

- - Þeir, sem lokið hafa viðurkenndri prófgráðu frá háskóla eða hliðstæðri menntastofnun í umhverfisfræðum eða í skyldum greinum, s.s. í umhverfis- eða auðlindastjórnun.
  - Aðrir fræðimenn á sviði umhverfismála, sem með starfa sínum eða öðru framlagi, styrkja félagið með þátttöku sinni.
  Sá sem óskar að gerast félagi skal senda stjórn félagsins skriflega umsókn um inngöngu. Stjórn félagsins metur hvort nám umsækjanda og/eða störf fullnægja þessum skilyrðum og veitir félagsaðild.”
  
  Tillaga að breytingu (undirstrikuð):
  Félagsmenn geta orðið:
  - Þeir, sem lokið hafa viðurkenndri prófgráðu frá háskóla eða hliðstæðri menntastofnun í umhverfisfræðum eða í skyldum greinum, s.s. í umhverfis- eða auðlindastjórnun.
  - Þeir sem lokið hafa a.m.k. BA, BS eða samsvarandi gráðu úr háskóla í annarri fræðigrein og að auki sem samsvarar 60 einingum (ECTS) á sviði þverfaglegra umhverfisfræða að mati námsnefndar.
  Sá sem óskar að gerast félagi skal senda stjórn félagsins skriflega umsókn um inngöngu. Námsnefnd leggur mat á hvort nám umsækjanda fullnægir skilyrðum og sendir stjórn skriflegt álit sitt. Stjórn tekur endanlega ákvörðun um hvort félagsaðild er veitt.
  Námsnefnd endurskoðar reglulega verklagsreglur um menntunarkröfur sem gerðar eru til nýrra félagsmanna og tekur þá mið af lögum félagsins á hverjum tíma og kröfunni um þverfaglega menntun umsækjenda á sviði umhverfisfræða. Námsnefnd er skipuð þremur félagsmönnum til þriggja ára í senn og eru þeir kosnir á aðalfundi.
  
  b. Borin var upp tillaga að breytingu um markmið félagsins í 2. gr. laganna.
  2.gr. laganna hljómar svo:
  Markmið félagsins eru að;
  - - - efla faglega og vísindalega þekkingu félagsmanna,
        
        stuðla að umræðu og fræðslu um umhverfismál,
        
        stuðla að innlendu og alþjóðlegu samstarfi um umhverfismál,
        
        auka þekkingu og skilning á starfi umhverfisfræðinga með þverfaglega menntun,
        
        efla samheldni og félagsvitund umhverfisfræðinga.
  Tillaga að breytingum
  Í stað „umhverfisfræðinga“ í neðsta lið komi „félagsmanna”.
  Lesin var upp greinargerð sem send var fyrir fund með tillögunum.
  Umræður um lagabreytingar:
  - - - Spurt var um hvort breyting á 2. gr. sé ætlað að hafa áhrif á aðild að félaginu. BB gerði grein fyrir hugsun á bak við tillögurnar, að það eigi að einbeita sér að félagsmönnum en ekki öllum þeim sem kalla sig umhverfisfræðinga. Félagið togar inn aðila sem styrkt geta starfsemi félagsins og félagsmenn og mun halda áfram að gera.
        
        Fundarstjóri kallaði á upprifjun á umfjöllun um þessi mál. BB gerði grein fyrir tilraun til menntaflokkunar félagsmanna, og gerði grein fyrir að ástæða væri til að námsnefnd fjalli um umsóknir um félagsaðilid á hverjum og einum tíma m.a. sökum hraðrar þróunar menntunar á þessu sviði.
        
        Ábending kom um að ástæða sé til að taka inn í félagið fræðimenn á sviðinu, t.d. Kvískerjabræður. Rætt var að opnari félagsaðild ryður sér rúms í félögum, sbr. Félag iðnhönnuða.
        
        Í gildandi lögumer ákvæði um heiðursfélagaaðilid sem getur hugsanlega leyst ofangreint.
        
        Nefnt var að veita mætti skólastofnunum aðhald ef félagsaðild væri þrengri.
        
        Minnt var á grunn félagsins, að markmið hefði verið að félagsmenn hefðu svipaðan grunn, og félagið byggi til slagkraft þar sem allir tali á svipuðum grunni.
        
        Ekki var skýr niðurstaða úr umræðum um hvert fundargestir vildu stefna í breytingum, og ljóst að taka þarf upp lagabreytingar að nýju á framhaldsaðalfundi.
        
        Spurt var hvort umsóknir af hálfu aðila sem eru ekki með gráðu í umhverfisfræðum hafi borist? Já skv. formanni og hafa þeir umsækjendur unnið að umhverfismálum. Stjórn taldi fulla ástæðu til að viðhalda faglega þætti félagsins hvað varðar umsóknir, og leggja áherslu á þverfaglega mennntun.
        
        Bent var á að hægt væri að bjóða upp á aukaaðild, með takmarkaðri rétti. Sumir töldu heiðursfélaganafnbótina betri.
  4. Tillaga að félagsgjöldum var borin upp, lögð var fram tillaga um óbreytt félagsgjöld, 3.000 kr. Meirihluti viðstaddra samþykkti.
  
  5. Tillögur að siðareglum fyrir FUMÍ voru bornar upp af Þorsteini Narfasyni, en nefnd um siðareglur vann tillögurnar. Reglurnar höfðu verið bornar undir Jón Kalmann siðfræðing sem kom með gagnlegar ábendingar. Fjölmörg félög og fyrirtæki hafa sett sér slíkar reglur, skoðaðar voru siðareglur verkfræðinga hér, háskólans og umhverfisfræðinga í bandaríkjunum sem mikið var miðað við.
  Farið var yfir reglutillögur sem kynntar höfð verið fyrir aðalfund. Reglurnar voru taldar vera lágmarksreglur, sem hægt yrði að bæta við í framtíð. Fundarstjóri bætti við að ýmislegt hefði vafist fyrir nefndarmönnum, og óvenjulegt hefði verið að skipta þessu upp eins og gert var, en leiðarljós fyrir félagsmann annars vegar og félagið hins vegar voru markmið vinnunnar.
  
  Umræður um siðareglur fóru fram:
  - - - Nefndinni var hrósað fyrir vinnu, og ánægja var með skiptingu. Spurt hvort horft hefði verið til mengunarreglunnar, bent á hvað varðar 5. gr. að spurning væri hvort viðfangsefnið sé ekki mikið á milli atvinnurekanda og félagsmanns, hvort of sé þrengt að og almannaheill skaðist með framsetningunni, og hvort 5. gr. sé yfirhöfuð þörf.
      - Formaður hafði efasemdir uppi um að rétt sé að hafa texta um að jafnvægi skuli ríkja á milli efnahags-, félags- og umhverfissjónarmiða sbr. 1.gr. og lagði til breytt orðalag um að huga þurfi að eða líta þurfi til hinna þriggja vídda sjálfbærar þróunar: efnahags, samfélags og umhverfis. Aðrir veltu upp hversu skýrt þarf að skilgreina sjálfbæra þróun, hvort neðsti hluti sé óþarfur. Fundarstjóri leit svo á að hugtakið sjálfbær þróun styrkist í umræðu, og að ekki eigi að negla þetta um of niður.
      - Spurt var hvað gerist ef siðareglur verða brotnar, hver tekur fyrir ef einhver, spurning hvort það sé atvinnurekandi og starfsmaður sem taka fyrir. Bent er á að 4. gr. eigi að vera næg til meðhöndlunar trúnaðarupplýsinga, og að 5. gr. sé að því leyti óþörf. Rætt um að siðareglurnar séu leiðarljós, leiðbeiningar. Bent var á að siðarreglur eru almennt til leiðbeiningar, og jafnvel þó úrskurðir séu felldir.
  Bornar voru upp eftirfarandi tillögur að breytingum á tillögum að siðareglum:
  Tillaga um að fella út úr 1. gr: út orðalag um jafnvægi þannig að greinin endi á náttúru. Tillagan var samþykkt einróma.
  
  Tillaga um breytingu á 1. Gr.: í stað …. komi huga þarf að/ líta þarf til þriggja vídda… Ekki þurfti að greiða atkvæði um tillöguna þar sem ofangreind tillaga um 1. gr.var samþykkt.
  Tillaga um að fella út 5. gr. siðareglnanna var samþykkt einróma.
  Tillaga um breytingu á síðustu setningu 4. Gr. hljómi þannig: Félagsmenn FUMÍ skulu hafa heiðarleika, sanngirni og réttvísi að leiðarljósi í öllum samskiptum. Tillagan var samþykkt einróma.
  Tillaga um að skipta upp 10 gr.sem hljómi svo: Stjórn FUMÍ ber að viðhafa trúnað innan stjórnar í þeim málefnum sem hún fjallar um og tengjast einstökum félagsmönnum á einn eða annan hátt. Jafnframt að 11. gr. hljómi svo : Stjórn félagsins ber að gæta jafnréttis milli félagsmanna sinna í öllum störfum sínum. Næstu greinar haldi sér eins og fram voru settar. Breytingarnar voru samþykktar einróma.
  Að lokum voru siðarreglurnar bornar upp til samþykktar, og voru þær samþykktar einróma.
  
  Hlé var gert á fundarhöldum kl. 17.35.
  
  Fundur hófst á ný kl. 17.50.
  
  6. Lögverndun starfsheitisins umhverfisfræðingur.
  Anna Rósa Böðvarsdóttir kynnti umræðu nefndar en Ólafur Ögmundarson, Herdís Sigurjónsdóttir og Ólöf Vilbergdóttir tóku þátt í nefnd einnig. Staðan í dag er þannig að hver sem er getur kallað sig umhverfisfræðing, óljóst er hvað stendur á bak við það. Námsbrautir eru oft svipaðar og kenndar víða.
  - Styrkir ímynd umhverfisfræðinga þar sem ljóst er hvað liggur á bak við heitið.
  - Ekki geti hver sem er kallað sig umhverfisfræðing.
  - O.fl.
  - Starfsheitið nær yfir mjög breiðan hóp m. mismunandi bakgrunn
  - Getur kallað á breytinga á upphaflegum forsendum félagins
  - Ráðuneyti er ekki hrifið af að bæta við lista yfir lögvernduð starfsheiti.
  - O.fl.
  - Lögverndunarferill
- - Atriði með umsókn
  Niðurstöður nefndar.
  1. Ályktaði tvívegis
  2. Síðari niðurstaða , þrjár tillögur
  Nefndinni þótti fyrsta tillaga best.
  
  Umræður:
  Spurt var, ef tillögu a yrði framfylgt, hvaða áhrif hefði það á núverandi félagsmenn. Bent var á að finna þyrfti fordæmi fyrir löggildingu, en sú vinna væri eftir. Í sumum tilfellum er þannig að þegar löggildingu er komið á hafa félagsmenn með B.A. og B.Sc. með ákveðna starfsreynslu fengið löggildingu en nýjir félagsmenn yrðu að hafa Ma eða Dr, þ.e. sólarlagsákvæði.
  
  Rætt var um mikilvægi þess að félagsaðild og lögverndun haldist í hendur, og því velt upp að það sé galli þar sem það þrengi verulega félagsaðild umfram lagabreytingartillögur.
  
  Fleira var rætt, m.a. leyfisbréf, hvaða ráðuneyti gefa út löggildingu. Nefndin var spurð um hennar tillögu að framhaldi. Bent var á að þörf væri að sjá hver framtiðarfarvegur eigi að verða þar sem umræða um löggildingu hefur átt sér stað í mörg ár. Nefndarmenn viðstaddir töldu ástæðu til að vinna áfram, hugsanlega setja fram tillögu að frumvarpi, skoða fordæmi m.a. sálfræðinga, og hvort félagið hefði áhuga á að fara áfram með málið. Vegna aukins flækjustigs væri nauðsynlegt að ákveða sem fyrst ef farið yrði útí löggildingu, hvort fara þurfi saman félagsaðild og löggilding.
  
  Tillaga kom um að skilgreina markmið með umsókn um löggildingu, hvort félagaðild og löggilding þurfi að fara saman, og ef nefnd telur að komið sé að frumvarpi geti nefnd borið málið undir stjórn. Talið var m.v. það sem þekkt er, að fordæmi liggi fyrir, og því bendir allt til að félagsaðild og löggilding tengist mjög sterkum böndum, og að vel þurfi að liggja fyrir öll rök. Rætt var um hvernig félagið ætti að taka afstöðu til málsins þegar þar að kemur, með þátttöku allra eða á aðalfundi.
  
  Samþykkt var að nefndin haldi áfram vinnu sinni.
  
  7. Erlent samstarf, Bergþóra Hlíðkvist Skúladóttir gerði grein fyrir.
  
  a. Skoðuð voru samtökin EFAEP – European Federation of Associations of Environmental Professionals, stofnsett 2002, með aðsetur í Brussel www.efaep.org. Stjórn FUMÍ leist vel á að samtökin hafa þverfaglega stjórn. Viðtökur EFAEP við fyrirspurnum FUMÍ hafa verið góðar, svarað fljótt og af ákefð.
  
  Umræður um viðfangsefnið:
  - Velt var upp hvert markmið með erlendu samstarfi félagsins ætti að vera. Árlegur kostnaður við þátttöku væri á núvirði um 50 þús. kr. íslenskar, og ef af þátttöku yrði þá bættist hugsanlega við frekari kostnaður með fulltrúa FUMÍ á þingum og atburðum. Markmið með erlendu samstarfi væri og gæti verið m.a. að opna gluggann útá við, styrkja fræðslu og þekkingu félagsmanna, og auðvelda tengslamyndun. Slíkt væri mikilvægt. Hugsanleg aðild geti stuðlað að auknum metnaði félagsins, og aðild að alþjóðlegri umræðu og nálgun við umhverfisvandamál. Hægt verði að nálgast fræðinga til innflutnings á málþing og fleira. Bent á að stíga þurfi varlega til jarðar í þessu efni.
  - Borin var upp tillaga um að stjórn skoði frekar félagið, og hvort ástæða sé til þátttöku. Tillagan var samþykkt einróma, og stjórn veitt umboð til að taka ákvörðun um þátttöku í EFAEP.
  8. Kosningar til stjórnar
  9. Önnur mál
  Fleira var ekki rætt á fundinum. Fundi var slitið kl. 18.45.
  
  Ingimundur Stefánsson ritaði fundargerð.